بررسی ژنتیکی مقاومت لاینهای امیدبخش گندم در مرحله گیاهچه ای نسبت به نژاد بیماری زای زنگ قهوه ای گندم (MCNMD) در منطقه ساری
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1داﻧﺸﺠﻮی ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ ﻛﺮج، ﮔﺮوه اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت، ﻛﺮج، اﻳﺮان.
2ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺻﻼح و ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﻛﺮج، اﻳﺮان
چکیده
ﻴﻤﺎری زﻧﮓ ﻗﻬﻮهای ﮔﻨﺪم، ﺗﻮﺳﻂ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎریزای Puccinia triticina، اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد و ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎریﻫﺎی ﮔﻨﺪم در اﻳﺮان ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ اﺟﺰای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺷﺎﻣﻞ دوره ﻛﻤﻮن ﺑﻴﻤﺎری(LP)، ﺗﻴﭗ آﻟﻮدﮔﻲ)(IT، ﺗﺮاﻛﻢ ﺟﻮش)(PD، و اﻧﺪازه ﺟﻮش(PS)
در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﻴﺎﻫﭽﻪای ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻃﺮح ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ در 2 ﺗﻜﺮار ﺑﺮروی 84 ﻻﻳﻦ اﻣﻴﺪﺑﺨﺶ (ERWYT-91 ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رﻗﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺴﺎس ﺑﻮﻻﻧﻲ و رﻗﻢ ﻣﻘﺎومTC*6/WEBSTER (RL6016) ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﻳﻪ زﻧﮓ ﻗﻬﻮهای ﺳﺎری اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻳﺎدداﺷﺖ ﺑﺮداری ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش(McIntosh et al., 1995) و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﮋاد ﺑﻪ روش)(Ordonez et al., 2010، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﺟﺰای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻻﻳﻦﻫﺎی اﻣﻴﺪ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ روش ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺷﻤﺎره 1، 3، 8، 12، 15، 21، 48، 73و 81 دارای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ زﻧﮓ ﻗﻬﻮهای و ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺷﻤﺎره 5، 25، 28، 41، 50، 62، 68، 70و 77 ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺣﺴﺎس ﺑﻮدﻧﺪ. ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه ﻛﻼﺳﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ. ﻣﻘﺎومﺗﺮﻳﻦ ﻻﻳﻦ1و ﻻﻳﻦ71 ﺣﺴﺎسﺗﺮﻳﻦ ﻻﻳﻦ ﺑﻮدﻧﺪ. در ﮔﺮوه اول ﻻﻳﻦﻫﺎی ﻛﺎﻣﻼﻣﻘﺎوم 1، 8،15، 21 و 48، در ﮔﺮوه دوم ﻻﻳﻦﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪﻣﻘﺎوم 24، 29، 30، 34و 35 در ﮔﺮوه ﺳﻮم ﻻﻳﻦﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪﺣﺴﺎس ﺷﺎﻣﻞ 39، 43، 57، 74و 78 و ﮔﺮوه ﭼﻬﺎرم ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺣﺴﺎس ﺷﺎﻣﻞ 22، 42، 44، 49، 54، 55، 66، 71و 76 ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.
در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﻴﺎﻫﭽﻪای ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻃﺮح ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ در 2 ﺗﻜﺮار ﺑﺮروی 84 ﻻﻳﻦ اﻣﻴﺪﺑﺨﺶ (ERWYT-91 ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه رﻗﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺴﺎس ﺑﻮﻻﻧﻲ و رﻗﻢ ﻣﻘﺎومTC*6/WEBSTER (RL6016) ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﻳﻪ زﻧﮓ ﻗﻬﻮهای ﺳﺎری اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻳﺎدداﺷﺖ ﺑﺮداری ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش(McIntosh et al., 1995) و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﮋاد ﺑﻪ روش)(Ordonez et al., 2010، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﺟﺰای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻻﻳﻦﻫﺎی اﻣﻴﺪ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ روش ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺷﻤﺎره 1، 3، 8، 12، 15، 21، 48، 73و 81 دارای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ زﻧﮓ ﻗﻬﻮهای و ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺷﻤﺎره 5، 25، 28، 41، 50، 62، 68، 70و 77 ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺣﺴﺎس ﺑﻮدﻧﺪ. ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه ﻛﻼﺳﺘﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ. ﻣﻘﺎومﺗﺮﻳﻦ ﻻﻳﻦ1و ﻻﻳﻦ71 ﺣﺴﺎسﺗﺮﻳﻦ ﻻﻳﻦ ﺑﻮدﻧﺪ. در ﮔﺮوه اول ﻻﻳﻦﻫﺎی ﻛﺎﻣﻼﻣﻘﺎوم 1، 8،15، 21 و 48، در ﮔﺮوه دوم ﻻﻳﻦﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪﻣﻘﺎوم 24، 29، 30، 34و 35 در ﮔﺮوه ﺳﻮم ﻻﻳﻦﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪﺣﺴﺎس ﺷﺎﻣﻞ 39، 43، 57، 74و 78 و ﮔﺮوه ﭼﻬﺎرم ﻻﻳﻦﻫﺎی ﺣﺴﺎس ﺷﺎﻣﻞ 22، 42، 44، 49، 54، 55، 66، 71و 76 ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.
کلیدواژه ها
Title
Genetic analysis of resistance to wheat Elite lines at the seedling stage than (MCNMD) pathogenic race of wheat rust in Sarri
Authors
Abstract
The brown(leaf) rust disease of wheat, which is caused by Puccinia triticina, is created and one of the most important
diseases of wheat in Iran. To evaluate the resistance of the components, including the incubation period of the disease
(LP), infection type(IT), pustule density(PD), and pustule size(PS) at the seedling stage in a randomized complete block
design two replications on 84 Elite lines(ERWYT-91) with the susceptible cultivar Bolani and resistant cultivars
TC*6/WEBSTER (RL6016) compared to leaf rust isolate Sarri was measured. Using notes (McIntosh et al., 1995) and
the method of determining race (Ordonez et al., 2010), was performed. Comparisons of average components of
resistance genotype lines promising method of least significant difference showed that genotypes No. 1, 3, 8, 12, 15, 21,
48, 73 and 81 have resistance to leaf rust and lines 5, 25, 28, 41, 50, 62, 68, 70 and 77 lines were susceptible. Cluster
analysis was divided into four groups of lines Resistant and sensitive Line 1 and Line 71.The first group of lines quite
resistant to 1, 8, 15, 21 and 48, the second group of lines partially resistant 24, 29, 30, 34 and 35 in the third group of
lines semi-sensitive, including 39, 43, 57, 74 and 78 and the fourth group lines sensitive, including 22, 42, 44, 49, 54,
55, 66, 71 and 76 underwent.
diseases of wheat in Iran. To evaluate the resistance of the components, including the incubation period of the disease
(LP), infection type(IT), pustule density(PD), and pustule size(PS) at the seedling stage in a randomized complete block
design two replications on 84 Elite lines(ERWYT-91) with the susceptible cultivar Bolani and resistant cultivars
TC*6/WEBSTER (RL6016) compared to leaf rust isolate Sarri was measured. Using notes (McIntosh et al., 1995) and
the method of determining race (Ordonez et al., 2010), was performed. Comparisons of average components of
resistance genotype lines promising method of least significant difference showed that genotypes No. 1, 3, 8, 12, 15, 21,
48, 73 and 81 have resistance to leaf rust and lines 5, 25, 28, 41, 50, 62, 68, 70 and 77 lines were susceptible. Cluster
analysis was divided into four groups of lines Resistant and sensitive Line 1 and Line 71.The first group of lines quite
resistant to 1, 8, 15, 21 and 48, the second group of lines partially resistant 24, 29, 30, 34 and 35 in the third group of
lines semi-sensitive, including 39, 43, 57, 74 and 78 and the fourth group lines sensitive, including 22, 42, 44, 49, 54,
55, 66, 71 and 76 underwent.
Keywords
wheat, Puccinia triticina¸ Elite lines, resistant components