اثر نوع ریز نمونه و ترکیبات مختلف هورمونی در کا لوس‌زایی و ساقه زایی گیاه شاهدانه ایرانی (cannabis sativa) در شرایط این ویترو

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران،
2استادیار، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
3استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
چکیده
شاهدانه (cannabis sativa) گیاهی دولپه متعلق به خانواده cannabinaceaeاست که ترکیبات متنوعی از متابولیت‌های ثانویه را تولید می‌کند. این تحقیق به منظور بهینه‌سازی کالوس زایی این گیاه در شرایط in vitro صورت پذیرفت. ریزنمونه‌های برگ، مریستم جانبی، مریستم انتهائی، اپی کوتیل، هیپوکوتیل و کوتیلدون از گیاهچه‌های استریل رشد یافته در محیط این ویترو جداسازی شده و در شرایط استریل به محیط‌کشت‌های حاوی هورمون‌های شامل BAP ( 1/0، 2/0، 5/0، 1، 2، 3 میلی‌گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و TDZ ( 1/0، 2/0، 5/0، 1، 2، 3 میلی‌گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA کشت شدند. از میان ریز نمونه ها، ریز نمونه برگ بالاترین درصد کال زایی را داشته، ریز نمونه برگ و کوتیلدون به ترتیب بالاترین سطح کالوس را در تمام ترکیبات هورمونی تولید کرده‌اند. بیشترین وزن تر کالوس تولید شده به ترتیب مربوط به بافت هیپوکوتیل در تیمار 1 میلی‌گرم درلیتر BA به همراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و 1 میلی‌گرم در لیتر TDZ به همراه 5/0 میلی‌گرم درلیترIBA در بافت برگ بوده است. تیمار5/0 میلی‌گرم در لیتر TDZ به همراه 5/0 میلی‌گرم IBA در همه ریزنمونه‌ها کالوسی تولید ننمود.
کلیدواژه ها
 
Title
Effect of explant type and different hormonal combinations on in vitro callus and shoot induction of Iranian cannabis sativa
Authors
Abstract
Cannabis sativa L. is an annual dioecious plant belonging to the family cannabinaceae that produces a diverse array of secondary metabolites. This study was conducted to optimize in vitro callus induction in this plant. For this, different explants including leaves, lateral buds, apical bud, epicotyl, hypocotyl and cotyledonary node were excised from in vitro grown plants and cultured on MS medium containing different concentrations of BA and TDZ (0.1, 0.2, 0.5, 1, 2 and 3 mg/l) alone or in combination with 0.5 mg/l IBA. Among different explants, the highest callus induction frequency was observed in leaf and cotyledonary node ,while leaf explants produced the highest callus surface. Among different hormonal combinations, MS medium containing 1 mg/l BA+ 0.5 mg/l IBA as well as 1 mg/l TDZ + 0.5 mg/l IBA produced highest wet weight of callus from hypocotyls and leaf explants, respectively. MS medium containing 1 mg/l TDZ + 0.5 mg/l IBA failed to produce callus in all explants.