تاثیر شوری بر غلظت سدیم و پتاسیم اندام هوایی در سورگوم زراعی و وحشی ( قیاق)
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1داﻧﺸﺠﻮی ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ زراﻋﺖ، داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ-واﺣﺪ ﻣﻴﺒﺪ
2اﺳﺘﺎد ﮔﺮوه زراﻋﺖ و اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت، داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزی، داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن
3ﻋﻀﻮﻫﻴﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺷﻮری،
چکیده
ﻜﻴﺪه
ﺷﻮری ﻳﻜﻲ از ﺗﻨﺶﻫﺎی ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﻴﺪات ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺑﻮﻳﮋه ﻧﻮاﺣﻲ ﺧﺸﻚ و ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﻚ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود. زراﻋﺖ ارﻗﺎم زراﻋﻲ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺷﻮری ﻳﻜﻲ از راﻫﻜﺎرﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﻮری ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻮرﮔﻮم ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﺤﻴﻄﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﻮری، ﻫﺪف از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﻮری ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎی ﺳﺪﻳﻢ و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻮرﮔﻮم ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ دو ﮔﻮﻧﻪ ( .Sorghum bicolor Lو.S. halepense L )ﺑﻮده اﺳﺖ. آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ 3 ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎی آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺷﺎﻣﻞ 3 ﺳﻄﺢ ﺷﻮری: ﺷﺎﻫﺪ )آب ﺷﻬﺮی(، 7 و 14 دﺳﻲ زﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ و4 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﺳﻮرﮔﻮم ﺷﺎﻣﻞ ارﻗﺎم ﺳﭙﻴﺪه، ﭘﮕﺎه، ﻻﻳﻦ KFS2 و ﻗﻴﺎق ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﻮری ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻌﻨﻲداری ﺑﺮ روی ﻏﻠﻈﺖ ﺳﺪﻳﻢ و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ ﺳﻮرﮔﻮم داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺳﻮرﮔﻮم از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ دار اﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان ﺳﺪﻳﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ اﺧﺘﻼف ﻏﻴﺮﻣﻌﻨﻲداری ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺳﺪﻳﻢ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ و رﻗﻢ ﺳﻮرﮔﻮم ﭘﮕﺎه اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺖ.
ﺷﻮری ﻳﻜﻲ از ﺗﻨﺶﻫﺎی ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﺗﻮﻟﻴﺪات ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺑﻮﻳﮋه ﻧﻮاﺣﻲ ﺧﺸﻚ و ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﻚ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود. زراﻋﺖ ارﻗﺎم زراﻋﻲ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺷﻮری ﻳﻜﻲ از راﻫﻜﺎرﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﻮری ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻮرﮔﻮم ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﻣﺤﻴﻄﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﻮری، ﻫﺪف از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﻮری ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎی ﺳﺪﻳﻢ و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻮرﮔﻮم ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ دو ﮔﻮﻧﻪ ( .Sorghum bicolor Lو.S. halepense L )ﺑﻮده اﺳﺖ. آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ 3 ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎی آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺷﺎﻣﻞ 3 ﺳﻄﺢ ﺷﻮری: ﺷﺎﻫﺪ )آب ﺷﻬﺮی(، 7 و 14 دﺳﻲ زﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮ و4 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﺳﻮرﮔﻮم ﺷﺎﻣﻞ ارﻗﺎم ﺳﭙﻴﺪه، ﭘﮕﺎه، ﻻﻳﻦ KFS2 و ﻗﻴﺎق ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﻮری ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻌﻨﻲداری ﺑﺮ روی ﻏﻠﻈﺖ ﺳﺪﻳﻢ و ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ ﺳﻮرﮔﻮم داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺳﻮرﮔﻮم از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ دار اﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان ﺳﺪﻳﻢ اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ اﺧﺘﻼف ﻏﻴﺮﻣﻌﻨﻲداری ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺳﺪﻳﻢ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در اﻧﺪام ﻫﻮاﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ و رﻗﻢ ﺳﻮرﮔﻮم ﭘﮕﺎه اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺖ.
کلیدواژه ها
Title
Effect of salinity stress on concentration of sodium and potassium in cultivated and wild sorghum (johnsongrass) genotypes
Authors
Abstract
Salinity is a major constrains limiting crop production in the world especially arid and semi-arid regions. Cultivation of salinity tolerant plants is one of the approaches to cope with salinity problem. Due to the high adaptability of variety of sorghum species to the environmental stress, the objective of this study was to assess the concentrations of sodium and potassium of sorghum genotypes belonging to two species (Sorghum bicolor L. and S. halepense L.) as affected by NaCl stress. The research was carried out using a factorial experiment based on a completely randomized design with 4 replications. The factors included three salinity levels: control (tap-water), 7 and 14 dS m-1 NaCl treatments as well as 4 genotypes of sorghum including Pegah, Spide, KFS2 cultivars and johnsongrass. The results showed the significant effects (P<0.01) of salinity treatments on shoot Na+ and K+ in sorghum. The sorghum genotypes significantly differed in term of shoot K+ of sorghum while, they did not varied for shoot Na+. The lowest shoot Na+ and the highest shoot K belonged to Pegah cultivar at control condition; while the highest shoot Na+ was observed in Speideh under 14 dS m-1 salinity.