ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوته در ژنوتیپ‌های بومی و اصلاح شده برنج (Oryza sativa L.)
پذیرفته شده برای پوستر
اصل مقاله (123.51 K)
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1دکتری دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
2دانشیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
3استادیار موسسه تحقیقات برنج کشور
4استادیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
چکیده
این آزمایش به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیک مرتبط با خوابیدگی بوته در ارقام بومی و اصلاح شده برنج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در موسسه تحقیقات برنج کشور - رشت به اجرا گذاشته شد. ارقام برنج مورد آزمایش شامل سه رقم بومی (هاشمی، سنگ‌جو و علی‌کاظمی) و سه لاین (841، 831 و 416) بودند. نتایج نشان داد که بالاترین ارتفاع بوته در ارقام بومی علی‌کاظمی، هاشمی و سنگ‌جو ( به ترتیب 8/140، 0/134 و 9/133 سانتی‌متر) مشاهده شد. بالاترین قطر متوسط میانگره سوم و چهارم در لاین 831 (به ترتیب 9/7 و 2/8 میلی‌متر) مشاهده شد که با لاین‌های 841 و 416 اختلاف معنی‌داری نداشت. بالاترین گشتاور خمشی میانگره سوم و چهارم در رقم علی‌کاظمی (به ترتیب 6/1396 و 1/1820 گرم بر سانتی‌متر) و بالاترین شاخص خوابیدگی میانگره سوم و چهارم (به ترتیب 3/93 و 8/34 درصد) در رقم هاشمی مشاهده شد که البته با رقم علی‌کاظمی اختلاف معنی‌داری نداشت. نتایج تجزیه همبستگی، همبستگی منفی و معنی‌داری بین شاخص خوابیدگی میانگره سوم و چهارم با قطر متوسط میانگره سوم و چهارم (به ترتیب **838/0- =r و **767/0- =r ) نشان داد. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین گشتاور خمشی میانگره سوم با قطر متوسط میانگره سوم ( **963/0 =r) و گشتاور خمشی میانگره چهارم با قطر متوسط میانگره چهارم (**954/0 =r) مشاهده شد. بین نسبت وزن به طول میانگره سوم و چهارم با مقاومت به شکستگی میانگره سوم و چهارم و مقاومت فشاری بوته همبستگی مثبت و معنی‌دار (به ترتیب **917/0 =r، **825/0 =r، **752/0 =r و **810/0 =r) و بین این صفت با شاخص خوابیدگی میانگره سوم و چهارم همبستگی منقی و معنی‌داری (**817/0- =r و **719/0- =r) وجود داشت. به نظر می‌رسد که کاهش طول میانگره‌ها، افزایش قطر متوسط و ضخامت میانگره‌های سوم و چهارم و افزایش نسبت وزن به طول میانگره سوم و چهارم اهمیت زیادی در مقاومت به خوابیدگی برنج دارند و می‌توانند به عنوان شاخص‌هایی غیر مستقیم جهت انتخاب ارقام با مقاومت بالا در نظر گرفته شوند.
کلیدواژه ها