تکنیکی موفقیت آمیز جهت گرده‌افشانی با دست در هیبرید‌سازی گندم؛ تحت شرایط گرم و خشک

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1کارشناسی ارشد اصلاح نبات، دانشگاه شهید چمران
2استادیار گروه زراعت و اصلاح نبات دانشگاه شهید چمران،
3کارشناسی ارشد زراعت ، دانشگاه شهید چمران
4دکتری بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
چکیده
گرده‌افشانی مصنوعی یک سیستم تولید‌مثل جنسی می‌باشد که معمولا جهت هیبرید‌سازی انجام می‌گیرد و کارایی آن بستگی مستقیم به اعمال صحیح مراحل گرده‌افشانی دارد. کنترل گرده‌افشانی گندم با دست با توجه به‌شرایط محیطی متفاوت می‌باشد. در هوای خنک و معتدل بعد از عقیم نمودن گل، دانه‌های گرده را جهت تلقیح بر روی مادگی گل پایه مادری قرار می‌دهند. در صورتی‌که این عمل انتقال دانه‌های گرده بر روی مادگی در هوای گرم و خشک با یک سری محدودیت‌ها مواجه می‌شود که عمل لقاح و تعداد دانه را در خوشه کاهش می‌دهد. بهترین شیوه برای گرده‌افشانی گندم در شرایط گرم و خشک استفاده از بساک‌ها به‌جای دانه‌های گرده می‌باشد. بدین ترتیب وقتی‌که پایه مادری آماده لقاح است بساک‌های گیاه پایه پدری که به رنگ زرد کم رنگ و هنوز پاره نشده‌اند جدا و سه تا چهار عدد از آ ن‌ها را به‌آرامی در کنار مادگی در درون هر گلچه پایه مادری قرار می‌دهند و سپس خوشه را با یک پاکت مخصوص می‌پوشانند. بازدهی این تکنیک در مقایسه با روش انتقال دانه گرده، می‌تواند تعداد دانه درهر خوشه را بیش از50% در هوای گرم و خشک افزایش دهد.
کلیدواژه ها