اثرات تنش شوری بر عملکرد و اجزای آن و میزان جذب پتاسیم و سدیم و نسبت آن ها در سه رقم سویا

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
2کارمند بانک کشاورزی استان آذربایجان غربی
چکیده
آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سال 1387 در سه تکرار و به صورت گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا در آمد تا اثرات شوری های مختلف کلرید سدیم (صفر، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر) بر عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین جذب عناصر پتاسیم و سدیم و نسبت آن ها در سه رقم سویا (L17، زان و ویلیامز) مورد بررسی قرار گیرد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد دانه سویا تحت تاثیر تنش شوری و رقم قرار گرفت. ولی اثر متقابل رقم در شوری برای این صفات معنی دار نبود. مقایسات میانگین مشخص کرد که با افزایش میزان شوری تعداد دانه در بوته، وزن دانه و عملکرد دانه به طور قابل توجهی نسبت به شاهد کاهش می یابد. در بین ارقام، رقم L17 دارای تعداد دانه های بیشتر در بوته، با وزن دانه کمتر در مقایسه با ارقام دیگر بود. در حالی که بیشترین وزن دانه در رقم ویلیامز مشاهده شد. کمترین تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه متعلق به رقم زان بود. بین ارقام ویلیامز و L17 تفاوت معنی داری از نظر عملکرد دانه به دست نیامد. نتایج نشان داد که با افزایش میزان شوری غلظت پتاسیم کاهش و غلظت سدیم افزایش می یابد. همچنین نسبت کاهش یافت که این کاهش در شوری های 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر به ترتیب 54، 79 و 87 درصد نسبت به تیمار شاهد بود. در بین ارقام، رقم L17 بیشترین غلظت پتاسیم و رقم زان بیشترین غلظت سدیم را داشت. همچنین با افزایش شوری، نسبت در هر سه رقم کاهش چشمگیری یافت. بیشترین نسبت در رقم L17 و کمترین آن در رقم زان مشاهده شد که بیانگر مقاومت رقم L17 و حساس بودن رقم زان به تنش شوری می باشد.
کلیدواژه ها
 
Title
Effects of Salinity stress on yield and its components, absorption of potassium and sodium and its ratio in three soybean cultivars
Authors
Abstract
A factorial experiment with a randomized complete block design with three replications carried out in 1387 in greenhouse of faculty of agriculture in Tabriz university to evaluated effects of sodium chloride salinity (zero, 3, 6 and 9 dS m) on the yield and its components and absorption of potassium and sodium and its ratio, of three soybean cultivars (L17, Zan and Williams). The results of analysis of variance showed that soybean yield and its components were affected by salinity and cultivars. But the interaction of cultivars×salinity was not significant. Mean comparisons indicated that with increasing salinity, seed number per plant, seed weight and grain yield significantly reduced compared to control. Among the varieties, L17 had more number of seeds per plant but less seed weight in comparison with others. While, williams had the highest seed weight. The lowest number of seeds per plant and grain yield was obtained in Zan. Williams and L17 had no significant difference in grain yield. The result showed that the potassium and sodium concentration decreased and increased with increasing salinity, respectively. Also, the ratio decreased. This decreasing in salinity of 3, 6 and 9 dS m was 54, 79 and 87% compared to the control, respectively. Among cultivars, L17 had highest level of potassium and Zan had highest level of sodium. The highest and lowest of was observed in L17 and Zan, respectively. This result showed that L17 is resistant and Zan is susceptible cultivars in salinity stress.