مقایسه برخی ویژگی‌های کیفی بذر گندم تولید شده در مزارع رسمی و غیر رسمی

پذیرفته شده برای پوستر

عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

²موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

به منظور بررسی ویژگی‌های کیفی بذر گندم تولید شده در مزارع رسمی و غیر رسمی تولید بذر، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه کاملا تصادفی در موسسه تحقیقات ثیت و گواهی بذر و نهال در سال 91-1390 انجام شد. در این تحقیق استان‌ها (تهران، کرمانشاه و آذربایجان غربی) و سیستم‌های تولید بذر (رسمی و غیر رسمی) به ترتیب به عنوان کرت‌های اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند. از هر استان چهار منطقه شامل 12 مزرعه (6 مزرعه رسمی و 6 مزرعه غیر رسمی) به عنوان تکرار آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس 144 نمونه بذری برای انجام آزمون، از مزارع جمع‌آوری گردید. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تفاوت آماری استان‌های مورد بررسی در برخی صفات از قبیل گیاهچه عادی، بذر پوسیده و طول گیاهچه معنی‌دار(p<0.05) و برای صفاتی همچون گیاهچه غیر عادی و طول ریشه‌چه بسیار معنی‌دار (p<0.01) بود. سرعت جوانه‌زنی بذر (p<0.01) و متوسط جوانه‌زنی روزانه (p<0.05) به ترتیب تحت تاثیر سیستم‌های تولید بذر و مناطق قرار گرفتند. به این ترتیب استنباط می‌شود که منبع تولید بذر(رسمی، غیر رسمی)، عوامل محیطی و مدیریتی می‌توانند بر تولید بذر و در مزارع گندم تاثیر بگذارند. بنابراین به منطور حفظ خلوص فیزیکی و ژنتیکی ارقام زراعی، توصیه می‌شود که عملیات زراعی و مدیریت مناسب در مزارع غیر رسمی تولید بذر همانند مزارع رسمی بکار گرفته شود.

بنیه بذر؛ تولید بذر؛ جوانه‌زنی؛ گندم