بررسی پیشرفت ژنتیکی صفات زراعی ارقام گندم نان معرفی شده در مناطق سرد ایران از سال 1309 تا1389

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1داﻧﺶآﻣﻮﺧﺘﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ ﻛﺮج، ﮔﺮوه زراﻋﺖ و اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت، ﻛﺮج
2ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺻﻼح و ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر – ﻛﺮج اﻳﺮان
3داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ ﻛﺮج، ﮔﺮوه زراﻋﺖ و اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت، ﻛﺮج، اﻳﺮان
چکیده
ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ و ﺻﻔﺎت ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎی ﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮی آﻧﻬﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی اﺻﻼﺣﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﻴﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر 25 رﻗﻢ ﮔﻨﺪم زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه ﺑﺮای اﻗﻠﻴﻢ ﺳﺮد ﻛﺸﻮر در ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻬﺎی 1309-1389 ، ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ارﻗﺎم در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮک ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ و در ﺳﻪ ﺗﻜﺮار در ﻣﺰرﻋﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزی داﻧﺸﮕﺎه آزاد ﻛﺮج ﻛﺸﺖ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ. ﺻﻔﺎت ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺳﻨﺒﻠﻪ، ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ،ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ، وزن ﻫﺰار داﻧﻪ، ﺗﻌﺪاد ﺳﻨﺒﻠﻪ در ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ و ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮی ﺷﺪﻧﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﺮای ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ 1-17 Kg ha-1 yrﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺻﻔﺎت ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ﺳﻨﺒﻠﻪ و ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ اﻓﺰاﻳﺶ و وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ، در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺻﻔﺎت روﻧﺪ ﺧﺎﺻﻲ را ﻃﻲ 80 ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎن ﻧﺪادﻧﺪ.
کلیدواژه ها
 
Title
Genetic gain of agronomic traits of bread wheat cultivars released for cold regions of Iran from 1930 to 2010
Authors
Abstract
Changes in grain yield and physiological traits that to identify the major factors limiting yield and their application in breeding programs are very useful. For this purpose, 25 winter wheat cultivars introduced for cold climate of Iran in the years 1930 to 2010 were analyzed. Physiological and morphological traits such as number of grains per spike, biological yield, harvest index, 1000-kernel weight, number of spikes per square meter and grain yield were measured. Results showed that the rate of genetic gain for grain yield was 17 Kg ha-1 yr-1. Also the grain numbers per spike and harvest index increased and 1000-kernel weight decreased, while some traits did not show any specific trend over the past 80 years.