بررسی ترکیب پذیری و اثرات ژنی در ارقام و لاینهای کنجد
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
چکیده
موفقیت در فرایند به نژادی اساسا به فهم و اطلاع از نوع کنترل ژنتیکی صفات، ترکیب پذیری و ساختار ژنتیکی آنها بستگی دارد. این بررسی با هدف مطالعه ترکیب پذیری و اثرات ژنی در ارقام و لاینهای کنجد در سال 1389 انجام شد. 42 ترکیب دورگ بدست آمده براساس الگوی دای آلل کامل هفت رقم شامل اولتان، داراب-1، ورامین 2822، دشتستان-2، کرج-1، PAL و TLHE به همراه والدین کشت گردید. محاسبات و تجزیههای دیالل بر اساس روش اول گریفینگ و مدل مخلوط B انجام شد. تجزیه واریانس بیانگر وجود تفاوت معنیدار بین والدین و دورگهها در مورد تمام صفتها است. بین اثرات GCA برای تمام صفات تفاوت معنی دار وجود داشت. اثرات SCA برای کلیه صفات باستثناء درصد روغن معنی دار بود. نتایج این پژوهش مبین سهم بالایی از اثرات افزایشی برای صفات تعداد کپسول در شاخه اصلی، ارتفاع اولین کپسول و در صد روغن بود. بنابراین برای این صفات گزینش می تواند بعنوان راهکاری برا ی افزایش صفات در نسلهای بعد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین کنترل صفات طول شاخه اصلی، طول شاخه اصلی زاینده، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد شاخه اصلی و عملکرد روغن به واسطه اثر غیرافزایشی ژنها بود و بر این اساس استفاده ازروش سلکسیون با موفقیت همراه نخواهد بود. در مجموع بر اساس نتایج این بررسی می توان مسیر اصلاحی برای صفات مختلف در کنجد را ترسیم نمود..
کلیدواژه ها
Title
Combining ability and gene effects in sesame lines and cultivars
Authors
Abstract
Progress in breeding depends on information aboutgenetic control of traits, combining ability and genetic structure of the populations. In this investigation, which was carried out in Seed and Plant Improvement Institute, 42 hybrids derivied by crossing of seven sesame lines including Ultan, darab-1, Caramin 2822, Dashtestan-2, Karaj-1, Pal, TLHE in a full diallel arranmeent, were evaluated. The analysis conducted based on Griffing model 1 and mixed model B. Analysis of variance indicated peresence of siginifcant differences between the parents and the hybrids for all considered traits. Also the GCA effects were significant for all investigated traits. SCA effects were significant for all traits escept for seed oil percentage. The component of additive effects on number of capsule per plant, height of the first capsule, and seed oil content was highly significant. So, selection procedure for the traits can be applied for sesame bereeding. Non-additive effects were prominanet for main stem length, fertile main stel length, number of seeds per capsule, seed weight, seed yield on the main stem, and seed oil contemt. It means that selection for the traits can not make any progress in the breeding program. As a result, results gained in this research can b eused in designing the maprout of sesame breeding.