بررسی اثرات فاصله بین ردیف کاشت و زمان آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود دیم.

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
عضو هیئت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
بمنظور بررسی اثر فاکتورهای زمان آبیاری تکمیلی و فاصله بین ردیف کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد رقم نخود هاشم، تحقیقی در قالب کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه گنبد کاووس (شرق استان گلستان) در طی سال های 92-1391 اجراء شد. عامل اصلی شامل سطوح آبیاری (شرایط دیم بدون آبیاری یا کنترل، آبیاری در مرحله گلدهی و آبیاری در زمان پر شدن نیام‌ها) و عامل فرعی شامل فاصله‌های بین ردیف‌های کاشت مختلف 70، 50، 30 و 20 سانتیمتر بود. نتایج نشان داد که اثر فاکتورهای زمان آبیاری تکمیلی و فاصله بین ردیف کاشت بر روی تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. در این مطالعه وزن صد دانه در فواصل بین ردیف 50 و 70 سانتیمتر بیشتر از فواصل بین ردیف 30 و 20 سانتیمتر بود(P<0.05). بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در سطوح آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و شرایط دیم بدون آبیاری با مقادیر 1602 و 1014 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در سطوح فاکتور فاصله بین ردیف کاشت نیز بالاترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در فواصل بین ردیف 20 سانتیمتر (1402 کیلوگرم در هکتار) و 70 سانتیمتر (1149 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. تیمار آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی × فاصله بین ردیف کاشت 20 سانتیمتر بالاترین عملکرد دانه را (1789 کیلوگرم در هکتار) بین تمامی تیمارهای مورد تحقیق تولید نمود و می‌توان تیمار مزبور را برای شرق استان گلستان توصیه نمود.
کلیدواژه ها
 
Title
Investigating of row spaces and supplementary irrigation time effects on yield and yield components of rainfed chickpea (cicer arietinum L.)
Authors
Abstract
In order to evaluate the effects of supplementary irrigation time and different levels of planting row spaces on yield and yield components in chickpea cv. Hashem, a field study was conducted at Goonbad-e-Kavoos district during 2012-2013 cropping season. Treatments were arranged as split plot in randomized complete block design with four replications. Different supplementary irrigation time levels (rainfed without irrigation, supplementary irrigation in flowering stage and supplementary irrigation during pod filling stage) were assigned to main plots and sub-plots comprised of different row spaces (70, 50, 30 and 20 cm). Results showed that supplementary irrigation time and row spaces significantly affected on pod numbers per plant, seed numbers per plant, 100-grain weight, grain yield per unit area, harvest index and biologic yield. In this study, 100-grain weight in 50 and 70 cm row spaces was higher than 20 and 30 cm. The most and the least of grain yield was gained by supplementary irrigation in flowering stage (1602 kg/ha) and rainfed without irrigation (1014 kg/ha), respectively. Under row spaces levels, the highest and minimum amount of grain yield was seen in 20 cm (1402 kg/ha) and 70 cm (1149 kg/ha), respectively. Supplementary irrigation in flowering stage × 20 cm row space had the highest grain yield (1789 kg/ha) among whole studied treatments and then could be recommended for the east of Golestan province district.