بررسی خلوص ژنتیکی پارت‌های بذری جو در کرت‌های کنترلی

پذیرفته شده برای پوستر

عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران

عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

به‌منظور تعیین خلوص ژنتیکی 20 محموله جو، مزرعه کرتهای کنترلی تشکیل شد. پس از ظهور بوته‌ها ابتدا به صورت تصادفی تعداد 20 بوته علامت گذاری و براساس مراحل رشد Zodex از ویژگی‌های مورفولوژیکی منطبق بر شناسه U. P. O. V ، یادداشت برداری گردید. تجزیه واریانس یکطرفه و تجزیه خوشه‌ای نشان داد که ضریب تغییرات ویژگی‌هایی نظیر تیپ رشدگیاهی، پرز غلاف پایین‌ترین برگ، آنتوسیانین انتهای ریشک‌ها، موم سنبله، وضعیت قرار گرفتن سنبله، تعداد ردیف در سنبله، شکل سنبله، خارهای زائده پوشینک شکمی و نوع پرز محور سنبلچه صفر است. بنابراین نمی‌توانند در محاسبه خلوص ژنتیکی کاربردی داشته باشند. با این حال تجزیه خوشه‌ای انجام گرفته با استفاده از این ویژگی‌ها نشان داد که آنها همانند ویژگی‌های کمی نظیر زمان ظهور سنبله، طول بوته، طول پدانکل، تعداد سنبلچه در سنبله، طول سنبله، طول ریشک، نسبت طول ریشک به سنبله، نسبت طول پوشینه به طول دانه و تراکم سنبله از پتانسیل مطلوبی در شناسایی و تشخیص ارقام جو برخوردارند. تنوع وسیع مشاهده شده در ویژگی‌هایی نظیر طول بوته، طول پدانکل، تعداد سنبلچه در سنبله، طول سنبله، طول ریشک، نسبت طول ریشک به سنبله، نسبت طول پوشینه به طول دانه و تراکم سنبله در بین بوته‌های یک رقم جو از طرفی بیانگر عدم خلوص ژنتیکی ارقام اصلاح شده داخلی از نظر این ویژگی‌ها می‌باشد و از طرف دیگر می‌تواند پتانسیل لازم را برای تعیین خلوص ژنتیکی ارقام در اختیار اصلاحگران قرار دهد.

خلوص ژنتیکی؛ کرت‌های کنترلی؛ ارقام جو