بررسی اثر متقابل ژنوتیپ x محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپهای امیدبخش جو در اقلیم گرم کشور با استفاده از مدل AMMI

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (شهرک اصلاح بذر)، بخش تحقیقات غلات
2مرکز تحقیقات کشاورزی استان اردبیل،
3مرکز تحقیقات کشاورزی سیستان
4مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان
5مرکز تحقیقات کشاورزی استان فارس،
6مرکز تحقیقات کشاورزی استان خوزستان
چکیده
به منظور تعیین پایداری عملکرد دانه 18 رقم و لاین امیدبخش جو و بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط این لاینها به همراه دو شاهد نیمروز/صحرا و EBYTW84-18 در طی سالهای زراعی 88-1386 (به مدت دو سال ) در 5 ایستگاه منطقه گرم کشور شامل ایستگاههای اهواز، زابل، مغان، گنبد و داراب در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در آزمایش یکنواخت سراسری مورد بررسی قرار گرفتند. عملکرد ارقام و لاینهای مورد بررسی پس از جمع آوری نتایج از مکانهای مختلف مورد تجزیه مرکب قرار گرفت. در تجزیه واریانس مرکب بر روی عملکرد تیمارها ، اختلاف معنی دار برای اثرات متقابل سال × مکان و رقم × مکان و همچنین اثر متقابل سه گانه رقم × مکان × سال محاسبه گردید. ارقام و لاینهای برتر با استفاده از مقایسه میانگین عملکرد به روش دانکن مشخص شدند .لاینهای شماره 4 ، 17 ، 3 و 14 با داشتن عملکرد 098/5 ، 004/5 ، 908/4 و 896/4 تن در هکتار بیشترین مقدار عملکرد را دارا بودند. جهت بررسی دقیق تر اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط و تعیین سازگاری ژنوتیپها از روش تجزیه پایداری امی (AMMI) برای تجزیه داده ها استفاده شد. با توجه به معیارهای پایداری مورد استفاده و سایر خصوصیات زراعی مناسب (مقاومت به بیماری، خوابیدگی و تیپ زراعی) ، لاینهای شماره 3 ، 4 و 17 دارای سازگاری بالا در مناطق مختلف اقلیم گرم کشور شناخته شدند.
کلیدواژه ها
 
Title
ٍEvaluation of genotypes x environment interaction affecting grain yields of promising barley genotypes in warm zones of Iran using AMMI model
Authors
Abstract
In order to determine the yield stability and genotype × environment interactions, 20 barley promising lines/varieties including two local controls (Nimrroz/Sahra and EBYTW-84-18) were evaluated in years 2007-2009. Experiment was conducted using randomized complete block design with four replications in five stations in the warm regions of Iran including Ahwaz , Zabol , Gonbad , Moghan, and Darab. Combined analysis of variance showed significant differences of the grain yield among year × location, genotype × location and genotype × location × year interaction effects. Mean comparisons of yield among genotypes using Duncan multiple range test showed that genotypes No. 4, 17, 3 and 14 with grain yields of 5.098, 5.004, 4.908 and 4.896 t/ha, respectively, had the highest yields among genotypes tested. Since the genotype × location × year interaction effect was significant, AMMI stability method was employed to examine the effects of genotype × environment interaction and to determine adaptation of the genotype in details. In total, genotypes No. 3 (EBYTW86-3), 4 (EBYTW86-4) and 17 (EBYTW86-17) were the most stable genotypes and were recommended to be released in the warm regions of Iran.