تأثیر تلقیح دوگانه گیاهچه‌های کشت بافتی سیب‌زمینی با باکتری‌های حل‌کنندۀ فسفات بر میزان جذب فسفر و برخی خصوصیات رویشی اندام‌های زیرزمینی
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال
2محقق موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی کارایی استفاده از برخی باکتری‌های حل‌کنندۀ فسفات در جذب فسفر، توسعه حجم ریشه و وزن خشک ریشه مینی تیوبر سیب زمینی رقم اگریا حاصل از کشت بافت انجام شد. در این آزمایش گیاهچه‌های کشت بافتی با دو سویه باکتری سودوموناس (Ps116 و Ps173) از گونه Pseudomonas fluorescent و دو جنس باکتری باسیلوس( Bacillus Subtilis وBacillus megterium) همگی به همراه شاهد به صورت مجزا و در مخلوط با هم در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی و در سه تکرار مایه‌زنی شدند. تلقیح در گلخانه و هنگام انتقال انجام شد. پس از گلدهی میزان جذب فسفر و پس از برداشت حجم ریشه و وزن خشک ریشه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که مایه‌زنی با باکتری سودوموناس بر میزان جذب فسفر و شاخص‌های رویشی ریشه سیب زمینی در سطح احتمال 1% اثر معنی‌دار داشت. میزان جذب فسفر و حجم ریشه در سطح احتمال 1% و وزن خشک ریشه در سطح احتمال 5 درصد با تلقیح جنس‌های مختلف باکتری باسیلوس اختلاف معنی‌داری نشان دادند. همچنین مشخص شد که اثر متقابل سودوموناس× باسیلوس در سطح احتمال 5% بر میزان جذب فسفر معنی دار بود. با توجه به مقایسه میانگین صفات مشخص شد که مایه‌زنی با باکتری سودوموناس سویه 173 با افزایش 5/34% در مقایسه با شاهد و 4/16% در قیاس با سویه 116 بیشترین تأثیر را بر میزان جذب فسفر داشت. همین سویه از باکتری سودوموناس بیشترین تأثیر را بر میزان توسعه حجم ریشه به نسبت سویه 116 و نیز در مقایسه با تیمار بدون تلقیح داشت. وزن خشک ریشه نیز تحت تلقیح با سویه 173 در مقایسه با سویه 116 و شاهد به ترتیب با 9/25% و 4/38% بالاترین مقدار را نشان داد. در حضور باکتری باسیلوس جنس B.subtilis میزان جذب فسفر و حجم ریشه بالاترین مقدار را نشان دادند. این در حالی بود که باکتری باسیلوس جنس B.megaterium سبب افزایش وزن خشک ریشه به میزان 48/1 برابر شاهد شد. در تیمار تلقیح تلفیقی دو گونه از باکتری بیشترین میزان جذب فسفر در تیمار ترکیبی B.subtilis و سویه 173 باکتری سودوموناس با بیش از 57% برتری در جذب فسفر قابل دسترس گیاه مشاهده شد. در مجموع مشخص گردید که بهره‌گیری از باکتری‌های حل کنندۀ فسفات ضمن افزایش توسعه حجم و وزن خشک ریشه موجب جذب حداکثری فسفر و در نهایت افزایش راندمان تولید گیاه شد.
کلیدواژه ها
Title
Effect of dual inoculation of potato plantlets with phosphate solubilizing bacteria on theabsorption of phosphorus and some properties of underground vegetative organs
Authors
Abstract
This study was conducted to evaluate the performance of some phosphate solubilizing bacteria's on P uptake, root volume and root dry weight of cv.Agria. Plantlets of cv.Agria derived from tissue culture were inoculated with two strains of Pseudomonas (Ps173 and Ps168) and two strains of Bacillus (Bacillus subtilis and B.megaterium). A pot experiment was conducted using a factorial based on completely randomized design with three replications. Inoculation was carried out when plantlets were transferred to the greenhouse. Phosphorus uptake after flowering and after harvest root volume and root dry weight was measured. Results showed that inoculation with Pseudomonas had a significant effect on P uptake and root indices potatoes (p≤0.01). Inoculation with Bacillus also had a significant effect on P uptake, root volume and root dry weight. It was found that the interaction between Pseudomonas ×Bacillus had significant effects on P uptake (p≤0.05). By mean comparisons, it was demonstrated that inoculation with Ps173 had more positive effect on phosphorus absorption compared with control and Ps116 (34.5 % and 16.4%), respectively. The same strain of Pseudomonas had the greatest impact on the root volume in comparison with non-inoculated and Ps116. The maximum increase in root dry weight was related to inoculation with Ps173 compared to Ps116 and control treatments 25.9% and 38.4%, respectively. Phosphorus uptake and the volume of roots showed the highest amount with B.subtilis inoculation. Root dry weight was increased 1.48-fold compared with control treatment with B.megaterium inoculation.Dual inoculation of Ps173+ B.subtilis incremented the uptake of soluble phosphorus in comparison with non-inoculated more than 57%. Thus it can be stated that phosphate solubilizing bacteria's in addition the increasing volume and dry weight of roots, cause to maximum absorption of phosphorus and ultimately increase the efficiency of plant production.