ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ دو ﮔﻮﻧﻪ داروﻳﻲ ﻣﺮزه ﺧﻮزﺳﺘﺎﻧﻲ(Satureja khuzistanica Jamzad.) و ﻣﺮزه رﺷﻴﻨﮕﺮی (Satureja rechingeri Jamzad) در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ رﺷﺪی ﮔﻴﺎه در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻤﺎل ﺧﻮزﺳﺘﺎن
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
احمد نوش کام1 ، ناصر مجنون حسینی2 ، جواد هادیان3 ، محمدرضا جهانسوز2 ، کاظم خاوازی4 ، سمیرا هدایت پور5
1دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
2استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
3استادیار گروه کشاورزی، پژوهشکده گیاهان دارویی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
4دانشیار گروه بیولوژی خاک، مؤسسه تحقیقات آب و خاک کرج
5دانشجوی کارشناسی ارشد باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ دو ﮔﻮﻧﻪ داروﻳﻲ ﻣﺮزه ﺧﻮزﺳﺘﺎﻧﻲ و ﻣﺮزه رﺷﻴﻨﮕﺮی در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ رﺷﺪی ﮔﻴﺎه، آزﻣﺎﻳﺸﻲ در ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻧﺪﻳﻤﺸﻚ )ﺷﻤﺎل ﺧﻮزﺳﺘﺎن( اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداری در 5 زﻣﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻃﻮل دوره رﺷﺪ روﻳﺸﻲ ﮔﻴﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﻲ درﺳﻪ ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ ﭘﺲ از ﺟﻤﻊ آوری، در ﺳﺎﻳﻪ ﺧﺸﻚ و اﺳﺎﻧﺲ آن ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻛﻠﻮﻧﺠﺮ اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﻳﺪ. ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ داده ﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼً ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰار SAS(9.1 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎ ﺑﺎ آزﻣﻮن ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ دار )LSD( ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﺛﺮ زﻣﺎن ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺮ درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺮزه ﺧﻮزﺳﺘﺎﻧﻲ و رﺷﻴﻨﮕﺮی ﻣﻌﻨﻲ دار اﺳﺖ. ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ ﻣﺮزه ﺧﻮزﺳﺘﺎﻧﻲ)3/21 درﺻﺪ( و ﻣﺮزه رﺷﻴﻨﮕﺮی)5/48 درﺻﺪ( ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﺳﻮم)ﺗﻴﺮﻣﺎه( و ﭼﻬﺎرم)ﻣﺮداد ﻣﺎه( ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮرﻛﻠﻲ در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺮزه، ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ درﺻﺪ اﺳﺎﻧﺲ ﮔﻴﺎه در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﻴﺶ از ﮔﻠﺪﻫﻲ)ﻣﺮﺣﻠﻪ روﻳﺸﻲ( و در ﻣﺎه ﻫﺎی ﮔﺮم ﺗﻴﺮ و ﻣﺮداد ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ دﻟﻴﻞ آن ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮔﻴﺎه در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﺳﻴﺐ ﻫﺎی ﺗﻨﺶ آﺑﻲ، ﻧﻮر و دﻣﺎی زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ.
کلیدواژه ها
Title
Study the changes of essential Oil content of two medicinal species (Satureja khuzistanica Jamzad and Satureja rechingeri Jamzad) at different growth stages in the northern region of Khuzestan
Authors
Abstract
To Study the changes of essential Oil content of two medicinal species (Satureja khuzistanica Jamzad and Satureja rechingeri Jamzad) at different growth stages in region of Andimeshk (northern of Khuzestan), an experiment was carry out. At five different times (during vegetative growth) were randomly sampled with three replicates. Plant samples were collected and dried in the shade, the essential oil was extracted using Clevenger apparatus. Analysis of variance was performed in a completely randomized design with software SAS (9.1). For comparison of treatment means, least significant difference (LSD) tests were used. Analysis of variance showed that the effect of harvesting times on essential oil content were significant. Comparison of treatment means showed that the highest essential oil content of Satureja khuzistanica (3/21%) and Satureja rechingeri (5/48%) were obtained during the third harvest (July) and a Fourth harvest (August) respectively. Overall, in both savory species, the highest essential oil content of plants were obtained in pre flowering (vegetative stage) and in the hot months of July and August, Perhaps because it protects plants against damage from water stress, light and high temperature.
Keywords
Essential oil content, growth stages, Satureja khuzistanica, Satureja rechingeri