ارزیابی صفات گیاهی مرتبط با عملکرد دانه در ژنوتیپ‌های بومی و اصلاح‌شده برنج (Oryza sativa L.)

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: سیزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان،
2اعضای هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
3دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، 2. اعضای هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
4عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور
چکیده
به‌منظور تعیین مهم‌ترین صفات موثر بر عملکرد دانه برنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) به اجرا گذاشته شد. ژنوتیپ‌های برنج مورد آزمایش شامل (هاشمی، سنگ‌جو، علی‌کاظمی، کادوس، خزر، گوهر، درفک، دیلم، سپیدرود، لاین‌های امیدبخش 831، 841 و 416) بودند. صفات اندازه‌گیری شده شامل عملکرد دانه و اجزای عملکرد، طول روز تا 50 درصد گلدهی و رسیدگی کامل، وزن هکتولیتر، فراوانی دانه در طول خوشه، شاخص برداشت خوشه، میزان باروری خوشه، طول مخصوص ساقه، شاخص قدرت مخزن، طول خوشه، وزن خوشه، ارتفاع بوته و راندمان تبدیل بودند. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم کادوس بیشترین میزان عملکرد (6050 کیلوگرم در هکتار) را نشان داد. با توجه به نتایج ضرایب همبستگی، تعداد پنجه و میزان باروری پنجه‌ها و طول دوره رسیدگی، بیشترین همبستگی مثبت و صفت ارتفاع بوته بیشترین همبستگی منفی را با عملکرد دانه نشان دادند. به‌نظر می‌رسد این صفات را می‌توان از صفات کلیدی در ارتباط با عملکرد دانه معرفی کرد. تجزیه خوشه‌ای به روش Wards انجام شده وارقام مورد مطالعه بر اساس صفات مورد بررسی به سه گروه مجزا تقسیم‌بندی شدند.
کلیدواژه ها
 
Title
Evaluation of plant characteristics related to grain yield in native and improved rice (Oryza sativa L.) genotyps
Authors
Abstract
In order to determine the most effective characteristics on grain yield of rice, a field experiment was laid out in randomized complete block design with three replications in 2012 at Rice Research Institute of Iran (Rasht). Rice genotypes including Hashemi, Sangjo, Alikazemi, Kadus, Gohar, Khazar, Sepidrud, Deylam, Dorfak, promising lines 831, 841 and 416. Plant characteristics were studied such as grain yield and yield components, days to flowering and maturity, hectolitre weight, panicle harvest index, panicle fertility, specific stem length, sink strength index, panicle length, panicle weight, plant height and milling efficiency. Results showed that Kadus cultivar with 6050 kg.ha-1 had the maximum grain yield. Results showed that the grain yield had a positive and significant correlation with number of tillers and fertile tillers and growth duration and also negatively and significantly correlated with plant height. It seems that most of the traits represented a key role for maximum grain yield and they could be considered for further investigation in similar conditions. Cluster analysis by use of Ward’s minimum variance classified the genotypes into three groups.