ارزیابی جمعیت های حاصل از دورگ گیری بین گونه ای گلرنگ در نسلهای پیشرفته تحت تنش خشکی
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
فریبا شفیعی کوبچ1 ، آقا فخر میرلوحی2 ، محمد مهدی مجیدی2 ، قدرت ا... سعیدی2 ، محمد بادیر3 ، قاسم ویسی3
1دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
2استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
3دانشجوی سابق کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده
تنوع ژنتیکی گلرنگ می تواند با استفاده از دورگ گیری بین گونه ای افزایش یابد که در این بین، می توان از خویشاوندان
وحشی نزدیک و تلاقی پذیراستفاده نمود. در مطالعه حاضر، گونه اهلی(Carthamus tinctorius)و دو گونه وحشیC.
و C. oxycanthus ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻼﻗﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺳﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﺣﺎل ﺗﻔﺮق اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ. ﺳﭙﺲ ﺳﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﻧﺴﻞ F4 ﺗﺤﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺗﻨﺶ و ﻋﺪم ﺗﻨﺶ آﺑﻲ ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﮔﻮﻧﻪ واﻟﺪی C.
oxycanthus ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺗﻌﺪاد ﻏﻮزه در ﺑﻮﺗﻪ را در ﻫﺮ دو ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﻨﺶ و ﻋﺪم ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ داﺷﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ و ﻋﺪم ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی C. palaestinus و C. tinctoriusﺑﻮد. ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺮای ﺟﻤﻌﻴﺖ OP )46% ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ. ﺟﻤﻌﻴﺖ PT از ﻟﺤﺎظ ﻛﻠﻴﻪ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺟﺰء ﺗﻌﺪاد ﻏﻮزه در ﺑﻮﺗﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻮد و درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﻛﻤﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ TO ﻧﺸﺎن داد، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲﺗﻮان اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ را ﺑﺮای اﺻﻼح ﮔﻠﺮﻧﮓ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی اﺻﻼﺣﻲ ﮔﻠﺮﻧﮓ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻧﻤﻮد.
وحشی نزدیک و تلاقی پذیراستفاده نمود. در مطالعه حاضر، گونه اهلی(Carthamus tinctorius)و دو گونه وحشیC.
و C. oxycanthus ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻼﻗﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺳﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﺣﺎل ﺗﻔﺮق اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ. ﺳﭙﺲ ﺳﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ در ﻧﺴﻞ F4 ﺗﺤﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺗﻨﺶ و ﻋﺪم ﺗﻨﺶ آﺑﻲ ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﮔﻮﻧﻪ واﻟﺪی C.
oxycanthus ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺗﻌﺪاد ﻏﻮزه در ﺑﻮﺗﻪ را در ﻫﺮ دو ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﻨﺶ و ﻋﺪم ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ داﺷﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ و ﻋﺪم ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی C. palaestinus و C. tinctoriusﺑﻮد. ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺮای ﺟﻤﻌﻴﺖ OP )46% ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ. ﺟﻤﻌﻴﺖ PT از ﻟﺤﺎظ ﻛﻠﻴﻪ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺟﺰء ﺗﻌﺪاد ﻏﻮزه در ﺑﻮﺗﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻮد و درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﻛﻤﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ TO ﻧﺸﺎن داد، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲﺗﻮان اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ را ﺑﺮای اﺻﻼح ﮔﻠﺮﻧﮓ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی اﺻﻼﺣﻲ ﮔﻠﺮﻧﮓ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻧﻤﻮد.
کلیدواژه ها