ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﻳﺦزدﮔﻲ ﮔﻨﺪم (.Triticum aestivum L) و جو دره (Hordeum spontaneum Koch) در شرایط کنترل شده
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1دانشجوی دکتری علوم علفهای هرز،
2دانشیار شناسایی و مبارزه با علفهای هرز گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه فردوسی مشهد
3دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علفهای هرز گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
ﻳﺨﺒﻨﺪانﻫﺎی زودرس ﭘﺎﻳﻴﺰه ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﺒﺐ ﺧﺴﺎرات ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻲ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ روﻳﺶ ﻏﻼت ﺷﻮﻧﺪ. از ﻃﺮﻓﻲ آﻟﻮدﮔﻲ اﻳﻦ ﻣﺰارع ﺑﻪ ﻋﻠﻒﻫﺎی ﻫﺮز ﭘﺎﻳﻴﺰه ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ رﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺮای ﻣﺤﺼﻮل زراﻋﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﻳﺦزدﮔﻲ ﮔﻨﺪم رﻗﻢ ﭘﻴﺸﮕﺎم و ﮔﻴﺎه ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺟﻮدره در ﭘﺎﻳﻴﺰ 1396 در ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزی داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻳﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼً ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﻣﺮﺣﻠﻪ دو ﺑﺮﮔﻲ در ﻣﻌﺮض ﺗﻨﺶ ﻳﺦزدﮔﻲ دﻣﺎﻫﺎی 4+، ﺻﻔﺮ، 4- ، 8- ، 12- ، 16- ، 20 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد( ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺧﺴﺎرت وارد ﺷﺪه ﺑﻪ ﻏﺸﺎی ﺳﻠﻮﻟﻲ درﺻﺪ ﻧﺸﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻟﻴﺖﻫﺎ از ﺑﺮگ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. 21 روز ﭘﺲ از اﻋﻤﺎل ﺗﻨﺶ ﻳﺦزدﮔﻲ، ﺑﻘﺎء ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺘﺪاولﺗﺮﻳﻦ و دﻗﻴﻖﺗﺮﻳﻦ روش ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮی ﻣﻴﺰان ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﻳﺦزدﮔﻲ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﺸﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ دﻣﺎﻫﺎی ﻳﺦزدﮔﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ، اﻣﺎ اﻳﻦ روﻧﺪ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺗﺎ دﻣﺎی 8 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒﻮد. ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ دﻣﺎ از 8 ﺑﻪ 12 و از 12 ﺑﻪ 16 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد درﺻﺪ ﻧﺸﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻴﺐ ﺗﻨﺪﺗﺮی اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ و در دﻣﺎی 20 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻴﺰان ﺧﻮد رﺳﻴﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﺻﺪ ﺑﻘﺎی ﮔﻴﺎه ﮔﻨﺪم ﺗﺎ دﻣﺎی 12 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ دﻣﺎﻫﺎی ﻳﺦزدﮔﻲ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ و ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺑﻘﺎی ﺧﻮد ﺗﺎ دﻣﺎی ﻣﺬﻛﻮر اداﻣﻪ دادﻧﺪ. اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮدره ﺑﻘﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮد را ﺗﺎ دﻣﺎی 8 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﺣﻔﻆ ﻧﻤﻮد و ﻛﺎﻫﺶ دﻣﺎ از 8 ﺑﻪ 12 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﺳﺒﺐ ﻛﺎﻫﺶ 36 درﺻﺪی ﺑﻘﺎء در اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﺷﺪ. در دﻣﺎی 16 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ﺗﻤﺎم ﮔﻴﺎﻫﺎن ﮔﻨﺪم و ﺟﻮدره( در اﺛﺮ ﺷﺪت ﺗﻨﺶ ﻳﺦزدﮔﻲ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻨﺪ و زﻧﺪهﻣﺎﻧﻲ آنﻫﺎ ﺻﻔﺮ ﺷﺪ. ﺑﻪﻃﻮرﻛﻠﻲ در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﮔﻨﺪم و ﺟﻮدره ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺎ دﻣﺎﻫﺎی 12- و 8 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد را ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻘﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻧﻤﻮدﻧﺪ.
کلیدواژه ها