ارزیابی اثرات تنش خشکی بر کمیت و کیفیت عملکرد چاودار در مقایسه با جو و ترتیتیکاله

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1کارشناس ارشد زراعت، دانشگاه پیام نور واحد کرج
2استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
3استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور واحد کرج
چکیده
اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﻫﺪف ارزﻳﺎﺑﻲ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻫﺎی ﭼﺎودار ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آن ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻋﻠﻮﻓﻪ ای اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر، 12 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻣﻞ 9 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﭼﺎودار از ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن ﺑﺎﻧﻚ ژن ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻣﻠﻲ اﻳﺮان، ﻳﻚ رﻗﻢ ﭼﺎودار داﻧﻜﻮ، ﻳﻚ رﻗﻢ ﺟﻮ واﻟﻔﺠﺮ و ﻳﻚ رﻗﻢ ﺗﺮﺗﻴﻜﺎﻟﻪﺻﻨﺎﺑﺎد در دو ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺮﻣﺎل و ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار، ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. آﺑﻴﺎری در آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺗﻨﻬﺎ در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ، ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎﺷﺖ و اﺳﺘﻘﺮار ﮔﻴﺎه اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﭘﺲ از آن ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن دوره رﺷﺪ ﻗﻄﻊ ﮔﺮدﻳﺪ. ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺖ و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ و ﻋﻠﻮﻓﻪ در ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻫﺎ ﻳﺎدداﺷﺖ ﺑﺮداری ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداری در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺮﻣﺎل ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ. درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﻔﺎت ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﻀﻢ ﻣﺎده ﺧﺸﻚ و ﻗﻨﺪﻫﺎی ﻣﺤﻠﻮل در ﮔﻴﺎه، در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ،اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن داد. ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺤﻤﻞ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺑﺮاﺳﺎس ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﻠﻮﻓﻪ ﺳﺒﺰ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی 7 و 8 ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻬﺘﺮی داﺷﺘﻨﺪ. ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺤﻤﻞ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺑﺮاﺳﺎس ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ، ژﻧﻮﺗﻴﭗ 9 و 4 ﭼﺎودار را ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ و ژﻧﻮﺗﻴﭗ 5 ﭼﺎودار و رﻗﻢ ﭼﺎودار داﻧﻜﻮ را ﻛﻢ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺗﺮﻳﻦ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻫﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮد.
کلیدواژه ها