بررسی تنوع ژنتیکی اکوتیپهای مختلف سیاهدانه براساس صفات مورفولوژیکی

پذیرفته شده برای پوستر

عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

ﺳﻴﺎﻫﺪاﻧﻪ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ .Nigella sativa L ﻳﻜﻲ از ﮔﻴﺎﻫﺎن داروﻳﻲ ﺗﻴﺮه Ranunculaceae اﺳﺖ، ﻛﻪ داﻧﻪﻫﺎی آن ﺣﺎوی روﻏﻦ،ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ، آﻟﻜﺎﻟﻮﺋﻴﺪ ﻣﺜﻞ ﻧﻴﺠﻠﻴﺴﻴﻦ و ﻧﻴﺠﻠﻴﺪﻳﻦ(، ﻛﻴﻨﻮنﻫﺎ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻴﻤﻮﻛﻴﻨﻮن، ﺳﺎﭘﻮﻧﻴﻦ و اﺳﺎﻧﺲ ﻓـﺮار ﻣﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ. ﺗﻨـﻮع ژﻧﺘﻴﻜـﻲ رﻛﻦ اﺻﻠﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی اﺻﻼﺣﻲ ﺑﻮده و اﻧﺠﺎم ﮔﺰﻳﻨﺶ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜـﻲ ﻣﻄﻠـﻮب در ﺻـﻔﺎت ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. از اﻳﻦ رو، آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺗﻌﺪادی از اﻛﻮﺗﻴﭗﻫـﺎی ﺳـﻴﺎﻫﺪاﻧﻪ ﺑـﻮﻣﻲ اﻳـﺮان و اﻧﺘﺨـﺎب ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ اﻛﻮﺗﻴﭗﻫﺎ در اﺳﺘﺎن اردﺑﻴﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼً ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﻜﺮار در ﻳﻚ ﻣﻜـﺎن ﻣﺰرﻋـﻪی ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎﺗﻲ داﻧﺸـﮕﺎه ﻣﺤﻘـﻖ اردﺑﻴﻠﻲ( از ﻧﻈﺮ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ دادهﻫﺎ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداری ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺎت ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﻴﻦ اﻛﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺳﻴﺎﻫﺪاﻧﻪ اﺳﺖ. در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻘﺎﻳﺴـﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﻫـﺎ ﻧﺸـﺎن داد ﻛـﻪ اﻛﻮﺗﻴـﭗ ﻟﺮدﮔﺎن در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﻔﺎت از ﺳﺎﻳﺮ اﻛﻮﺗﻴﭗﻫﺎ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻮد.

ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ؛ ﺳﻴﺎﻫﺪاﻧﻪ؛ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻚ