ارزیابی صفات مرتبط با عملکرد دانه در 20 ژنوتیپ ذرت تحت تنش کم آبی در منطقه تبریز
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1کارشناس ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، ایران
2استاد گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، ایران
چکیده
اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﻛﻤﺒﻮد آب ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺑﺮﺧﻲ ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺬر در 20 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ذرت، آزﻣﺎﻳﺸﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﻛﺮتﻫﺎی ﺧﺮد ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار در ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزی داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﻳﺰ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ. ﺗﻨﺶ ﻛﻢ آﺑﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺎﻛﺘﻮر اﺻﻠﻲ در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻣﻞ آﺑﻴﺎری ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻫﺮ ﻫﻔﺖ روز ﻳﻚ ﺑﺎر در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن(، ﺗﻨﺶ ﻣﻼﻳﻢ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻗﻄﻊ آﺑﻴﺎری ﺑﻌﺪ از ﮔﻠﺪﻫﻲ( و ﺗﻨﺶ ﺷﺪﻳﺪ )ﻳﻚ ﺑﺎر ﻗﻄﻊ آﺑﻴﺎری ﻗﺒﻞ از ﮔﻠﺪﻫﻲ و ﻳﻚ ﺑﺎر ﻗﻄﻊ آﺑﻴﺎری ﺑﻌﺪ از ﮔﻠﺪﻫﻲ ﺗﺎ اواﺳﻂ ﭘﺮ ﺷﺪن داﻧﻪو ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ذرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻓﺮﻋﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ذرت ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺶ ﻻﻳﻦ اﻳﻨﺒﺮد B73 ،MO17، ﻻﻳﻦ ﭘﺪری AR68، ﻻﻳﻦ ﭘﺪری K12 64/1، ﻻﻳﻦ ﻣﺎدری ﻛﺮج Sc706 و ﻻﻳﻦ ﻣﺎدری AR68، 11 ﻫﻴﺒﺮﻳﺪ AR70 ،TVc647 ،AR68 ،AR66 ،Sc260 ،NS770 ،Sc705 ،Sc703 ،Sc704 F1 ،Sc706 و KSc647( و ﺳﻪ ﻧﺴﻞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﻼﻗﻲ ﻻﻳﻦﻫﺎی اﻳﻨﺒﺮد MO17 و BC1 ،F2) B73 و BC2( ﺑﻮد. ﺗﺠﺰﻳﻪ آﻣﺎری دادهﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺗﻨﺶ ﻛﻢ آﺑﻲ در ﻛﻠﻴﻪ ﺻﻔﺎت ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻌﺪاد ﺑﻼل در ﺑﻮﺗﻪ اﺛﺮ ﻣﻌﻨﻲ داری داﺷﺖ. ﺗﻨﺶ ﻣﻼﻳﻢ و ﺑﺨﺼﻮص ﺗﻨﺶ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻢ آﺑﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲ دار ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺻﻔﺎت ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮری ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در وزن ﺑﻼل 35 و ﺑﻌﺪ از آن در ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ در ردﻳﻒ و ﻃﻮل ﺑﻼل و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در ﺻﻔﺎت ﻋﺮض داﻧﻪ و ﺑﻌﺪ از آن در ﻗﻄﺮ ﭼﻮب ﺑﻼل در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻨﺶ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ، اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶﻫﺎ در ﺗﻨﺶ ﻣﻼﻳﻢ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﻴﻦ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ ﻧﻴﺰ از ﻟﺤﺎظ ﻫﻤﻪ ﺻﻔﺎت اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ دار وﺟﻮد داﺷﺖ. ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ اﻏﻠﺐ ﺻﻔﺎت، ﻫﻴﺒﺮﻳﺪ Sc704و ﺑﻌﺪ از آن ﻫﻴﺒﺮﻳﺪ Sc706 ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادﻧﺪ. اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺗﻨﺶ ﻛﻢ آﺑﻲ × ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﺑﺮای ﻫﻤﻪ ﺻﻔﺎت ﻓﻮق ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲ دار ﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﻪ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﺗﻨﺶ ﻛﻢ آﺑﻲ در ﺻﻔﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ.
کلیدواژه ها