نقش تلاقیهای بینگونهای در بهبود ژنتیکی گلرنگ

پذیرفته شده برای پوستر

عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران

¹دانشجوی دکتری

²استاد اصلاح نباتات

³فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

ﻫﻠﻲﺳﺎزی، ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎی ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ و اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﻫﻤﮕﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ را در ﺑﺴﻴﺎری از ﮔﻴﺎﻫﺎن زراﻋﻲ ﻛﺎﻫﺶ دادهاﻧﺪ. ﺗﻼﻗﻲﻫﺎی ﺑﻴﻦﮔﻮﻧﻪای ﻳﻜﻲ از ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ روشﻫﺎ ﺑﺮای ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﺑﺨﺸﻲ از ﺗﻨﻮع ﮔﻤﺸﺪه اﺳﺖ. در ﻳﻚ ﭘﺮوژه اﺻﻼﺣﻲ روی ﮔﻠﺮﻧﮓ در داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن، دو ﮔﻮﻧﻪ وﺣﺸﻲ ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪ زراﻋﻲ ﺗﻼﻗﻲ داده ﺷﺪ ﺗﻼﻗﻲﻫﺎی × Carthamus tinctorius )Carthamus tinctorius × Carthamus oxyacantha (IO) ،Carthamus palaestinus (IP و × Carthamus palaestinus )Carthamus oxyacantha (PO( و ﻧﺴﻞﻫﺎی F1 ﺗﺎ F4 )ﺗﺎ ﻛﻨﻮن( ﺗﻮﺳﻌﻪ داده ﺷﺪﻧﺪ. در ﻫﺮ ﻧﺴﻞ ﺣﺪود 150 ﻻﻳﻦ در دو ﻣﺤﻴﻂ ﻋﺪم ﺗﻨﺶ و ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺗﺤﺖ ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ، ادﻏﺎم ژﻧﻮم وﺣﺸﻲ در اﻫﻠﻲ ﺗﻨﻮع زﻳﺎدی در ﻧﺘﺎج اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮد. ﺻﻔﺖ ﻗﻄﺮ ﻏﻮزه ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ را در ﻧﺴﻞﻫﺎی ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻫﺮ دو ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﻨﺘﺮل ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺳﺎدهﺗﺮ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ و ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻛﻤﺘﺮ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ از ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺎﺷﺪ. ﺻﻔﺖ وزن ﺻﺪ داﻧﻪ در ﺟﻤﻌﻴﺖ IO ﺑﻴﺸﺘﺮ از دو ﺟﻤﻌﻴﺖ دﻳﮕﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ اﻧﺘﺨﺎب در اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ در ﺟﻤﻌﻴﺖ IP در ﻧﺴﻞﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻔﺮق ﺑﺎﻻﺗﺮ از دو ﺟﻤﻌﻴﺖ دﻳﮕﺮ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺪم ﺗﻨﺶ ﺑﻮد. اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ داﻣﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮدهای را در ﻧﺴﻞﻫﺎی ﻣﺘﻮاﻟﻲ ﻧﺸﺎن داد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﺗﻼﻗﻲ IP ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ارﻗﺎم ﻣﻄﻠﻮب و ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺧﺸﻜﻲ در ﮔﻠﺮﻧﮓ دارد

ﺗﻼﻗﻲ ﺑﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪای؛ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ؛ ﮔﻠﺮﻧﮓ