بررسی تنوع مورفولوژیک القاء شده با استفاده از ماده جهش زای شیمیایی اتیل متان سولفونات روی رقم هاشمی

پذیرفته شده برای پوستر

عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران

¹دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه گیلان

²استادیار گروه بیوتکنولوژی دانشگاه گیلان

³استادیار موسسه تحقیقات برنج کشور

⁴دانشیار موسسه تحقیقات برنج کشور

اﻟﻘﺎی ﺟﻬﺶ ﻳﻚ روش ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد وارﻳﺘﻪﻫﺎی ﺑﺮﻧﺞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد. در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺎده ﺟﻬﺶ زای اﺗﻴﻞ ﻣﺘﺎن ﺳﻮﻟﻔﻮﻧﺎت)EMS( ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ 0/8 درﺻﺪ ﺑﺮ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی ﻣﺮﻓﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﺴﻞ M1 ﺑﺮﻧﺞ رﻗﻢ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮﺷﻪ دﻫﻲ، ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ، ﺗﻌﺪاد ﭘﻨﺠﻪ، ﻃﻮل ﺧﻮﺷﻪ، ﺗﻌﺪاد داﻧﻪﻫﺎی ﭘﺮ و ﭘﻮک در ﺧﻮﺷﻪ، ﻃﻮل داﻧﻪ، ﻋﺮض داﻧﻪ و وزن ﺻﺪ داﻧﻪ ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺠﺰﻳﻪ وارﻳﺎﻧﺲ دادهﻫﺎ در ﻣﻮرد اﺛﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎده ﺟﻬﺶ زای ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ EMS ﺑﺮ ﺻﻔﺎت اﻧﺪازه ﮔﻴﺮی ﺷﺪه در رﻗﻢ ﺑﺮﻧﺞ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﺛﺮﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎده ﺟﻬﺶزا در رﻗﻢ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﺑﺮروی ﺻﻔﺎت ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ، ﺗﻌﺪاد ﭘﻨﺠﻪ، ﻃﻮل ﺧﻮﺷﻪ و ﻃﻮل داﻧﻪ ﻣﻌﻨﻲ دار اﺳﺖ. در واﻗﻊ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﺗﺎﻧﺘﻬﺎی ﻣﻄﻠﻮب اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﺳﻪ ﺻﻔﺖ ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ، ﺗﻌﺪاد ﭘﻨﺠﻪ و ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ ﭘﺮ در ﺧﻮﺷﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ، ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮﻳﻦ واﻛﻨﺶ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ EMS ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ. ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻴﺎن ﺻﻔﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ در ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺸﺎن داد ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﭘﻮک در ﺧﻮﺷﻪ، ﻃﻮل ﺧﻮﺷﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد داﻧﻪ ﭘﺮ در ﺧﻮﺷﻪ، وزن ﺻﺪ داﻧﻪ ﺑﺎ ﻃﻮل و ﻋﺮض داﻧﻪ دارای ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻌﻨﻲ داری اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ وراﺛﺖ ﭘﺬﻳﺮی و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺻﻔﺖ وزن ﺻﺪ داﻧﻪ )18/1 و ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪا ﭘﻨﺠﻪ)78/9 ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد ﺗﻴﻤﺎر ﺟﻬﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازEMSﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮای اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﻮع ﻣﺮﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ در ﺑﺮﻧﺞ دارد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮﺗﺎﻧﺖﻫﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﺻﻔﺎت ﻓﻨﻮﺗﻴﭙﻲ ﻣﻄﻠﻮب ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ.

اﺗﻴﻞ ﻣﺘﺎن ﺳﻮﻟﻔﻮﻧﺎت؛ ﺑﺮﻧﺞ؛ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ؛ ﺟﻬﺶ زاﻳﻲ؛ ﻏﻠﻈﺖ