ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزه ﭼﻨﺪژﻧﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮدﻫﻨﺪه ﻣﻌﻤﺎری ﺳﺎﺧﺘﺎر رﻳﺸﻪ ﺣﺎوی ژنﻫﺎی OsNac5 ،OsExpa8 وDro1 ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻳﺠﺎد ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺧﺸﻜﻲ در ﮔﻴﺎﻫﺎن

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
2استادیار پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
3دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
4دانشیار پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
5استاد پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
اﺻﻼح ﺳﺎﺧﺘﺎر رﻳﺸﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﺎ ﺑﻬﺒـﻮد رﺷـﺪ، اﺳـﺘﻘﺮار در ﺧـﺎک، ﺟـﺬب آب و ﻣـﻮاد ﻣﻐـﺬی و ﺑﻴﻮﺳـﻨﺘﺰ اﺳـﻴﺪﻫﺎی آﻣﻴﻨـﻪ،ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎ و ﻏﻴـﺮه ﺑـﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜـﺮد داﻧـﻪ و ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﻣﻄﻠـﻮب ﺑـﺬر ﻣﻨﺠـﺮ ﺷـﻮﻧﺪ و ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﻛﺎرآﻣـﺪ از ﻣـﻮاد ﻣﻐـﺬی،ﻣﻘﺎوﻣــﺖ ﺑــﻪ ورس و ﺗﺤﻤــﻞ ﺑــﻪ ﺧﺸــﻜﻲ، ﻣــﺮﺗﺒﻂ اﺳــﺖ. ﺑــﺎ در ﻧﻈــﺮ ﮔــﺮﻓﺘﻦ ﺑﺤــﺮان ﻛــﻢ آﺑــﻲ در ﻛﺸــﻮر، ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﮔﻴﺎﻫــﺎن ﻣﺘﺤﻤــﻞ در ﺑﺮاﺑــﺮ ﺧﺸــﻜﻲ ﺣــﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴــﺖ ﺧﻮاﻫــﺪ ﺑــﻮد. در اﻳــﻦ ﭘــﮋوﻫﺶ ﺑﻬﺒــﻮد ﺻــﻔﺎت رﻳﺸــﻪ از ﻃﺮﻳــﻖ ﺳــﺎﺧﺖ ﺳــﺎزه ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ژنﻫـﺎی ﻛﺎﻧﺪﻳـﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮدﻫﻨـﺪه ﻣﻌﻤـﺎری ﺳـﺎﺧﺘﺎر رﻳﺸـﻪ ﺑـﺎ ﻣﻨﺸـﺎ ﮔﻴـﺎﻫﻲ ﻣـﺪﻧﻈﺮ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ. ژنﻫـﺎی OsExpa8 ، OsNac5 و Dro1 ﺑﺮﮔﺮﻓﺘــﻪ از ارﻗــﺎم وﺣﺸــﻲ ﺑــﺮﻧﺞ ﻃــﻲ ﻣﺮاﺣﻠــﻲ ﺗﺤــﺖ ﭘﻴﺸــﺒﺮ ﻣﺨــﺘﺺ رﻳﺸــﻪ و ﭘﻴﺸــﺒﺮ داﺋﻤــﻲ ﺑــﺮ اﺳــﺎس ﻣﺎﻫﻴــﺖ ژن ﻛﺎﻧﺪﻳــﺪ ﻫﻤﺴﺎﻧﻪﺳــﺎزی و در ﻧﺎﺣﻴــﻪ T-DNA ﻧﺎﻗــﻞ دوﮔﺎﻧــﻪ اﮔﺮوﺑــﺎﻛﺘﺮﻳﻮﻣﻲ ﻗــﺮار داده ﺷــﺪﻧﺪ. ﺻــﺤﺖ ﺳــﺎﺧﺖ ﺳﺎزه ﭼﻨﺪ ژﻧﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﻀـﻢ آﻧﺰﻳﻤـﻲ و واﻛـﻨﺶ زﻧﺠﻴـﺮهای ﭘﻠﻴﻤـﺮاز ﻣـﻮرد ﺗﺎﻳﻴـﺪ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ. اﻧﺘﻈـﺎر ﺑـﺮ اﻳـﻦ اﺳﺖ ﺑﻴـﺎن ژن Dro1 ﺑﺎﻋـﺚ ﺗﻐﻴﻴـﺮ زاوﻳـﻪ رﺷـﺪ رﻳﺸـﻪ و ﺗﻮﻟﻴـﺪ رﻳﺸـﻪ ﻋﻤﻴـﻖ ﺷـﺪه و ﺑـﺎ ﺑﻴـﺎن ژن OsNac5 ﺗﺤـﺖ ﭘﻴﺸـﺒﺮ رﻳﺸــﻪ، ﺑﺘــﻮان ﺗﻌــﺪاد و ﻗﻄــﺮ رﻳﺸــﻪ ﺑــﺮﻧﺞ را اﻓــﺰاﻳﺶ داد و ﺳــﺒﺐ اﻓــﺰاﻳﺶ ﻣﺤﺼــﻮل ﺗﺤــﺖ ﺷــﺮاﻳﻂ ﻧﺮﻣــﺎل و ﺗــﻨﺶ ﺷــﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ژن OsExpa8 ﻛﺎﻧﺪﻳـﺪی ﺑـﺮای اﻓـﺰاﻳﺶ ﻃـﻮل رﻳﺸـﻪ، رﻳﺸـﻪﻫﺎی ﺟـﺎﻧﺒﻲ و ﺗﺎرﻫـﺎی ﻛﺸـﻨﺪه اﺳـﺖ. ﺳـﺎزه ﺣﺎﺻـﻞ ﺑﻪ آﮔﺮوﺑـﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺳـﻮﻳﻪ EHA105 ﺗﺮارﻳـﺰش و ﺗﺎﻳﻴـﺪ ﺷـﺪ. ﺳـﺎزه ﭼﻨـﺪ ژﻧـﻲ ﺣﺎﺻـﻞ را ﻣﻲﺗـﻮان ﺑـﺎ ﻫـﺪف ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺳـﺎﺧﺘﺎر رﻳﺸــﻪ و ﺗﺤﻤــﻞ ﺑــﻪ ﺧﺸــﻜﻲ ﺑــﺮای اﻧﺘﻘــﺎل ژن ﺑــﻪ ﮔﻴﺎﻫــﺎن ﻣــﻮرد اﺳــﺘﻔﺎده ﻗــﺮار داد. در ﺣــﺎل ﺣﺎﺿــﺮ اﻧﺘﻘــﺎل ﺑــﻪ ﺟﻨﻴﻦﻫــﺎی ﻧﺎرس ﺑﺮﻧﺞ در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳـﺖ. اﻣﻴـﺪ اﺳـﺖ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺑـﺮﻧﺞ ﺗﺮارﻳﺨﺘـﻪ ﺑـﺎ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺳـﺎﺧﺘﺎر رﻳﺸـﻪ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺗﺤﻤـﻞ ﺑـﻪ ﺧﺸـﻜﻲ را در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻬﻢ زراﻋﻲ اﻓﺰاﻳﺶ و ﺳﺒﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف آب در ﻛﺸﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻪ وﻳﮋه ﺑﺮﻧﺞ ﺷﻮد.
کلیدواژه ها