رگرسیون و تجزیه علیت ژنوتیپهای برتر گزینش شده از نسلهای در حال تفکیک کنجد
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)،
2استادیار، بخش تحقیقات دانههای روغنی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
ﻋﻤﻠﻜﺮد ﮔﻴﺎه ﻳﻚ ﺻﻔﺖ ﻛﻤﻲ و ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدی ژن اﺳﺖ و ﻣﺤﻴﻂ ﺗﺎﺛﻴﺮ زﻳﺎدی ﺑﺮ روی آن دارد. اﻧﺘﺨﺎب اﺳﺘﺮاﺗﮋی اﺻﻼﺣﻲ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮ اﺟﺰای ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺎرآﻳﻲ ﮔﺰﻳﻨﺶ را ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﺪ. ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ رواﺑﻂ رﮔﺮﺳﻴﻮﻧﻲ و ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻋﻠﻴﺖ در ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه از ﻧﺴﻠﻬﺎی در ﺣﺎل ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﺠﺪ آزﻣﺎﻳﺸﻲ در اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻛﺸﺎورزی ﻣﻐﺎن در ﺳﺎل 1396 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺴﻠﻬﺎی در ﺣﺎل ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺎﻣﻞ 181 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻛﻨﺠﺪ از ﻧﺴﻠﻬﺎی F3 ﺗﺎ F6 ﺑﻮدﻧﺪ. در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ رﺷﺪ از ﺻﻔﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮوع ﮔﻠﺪﻫﻲ، وﺿﻌﻴﺖ ﻛﺮک، ﺗﻌﺪاد ﻛﭙﺴﻮل، ﻃﻮل ﻛﭙﺴﻮل، ارﺗﻔﺎع اوﻟﻴﻦ ﻛﭙﺴﻮل،ارﺗﻔﺎع ﮔﻴﺎه، ﻗﻄﺮ ﺳﺎﻗﻪ، وزن ﻫﺰار داﻧﻪ، رﺳﻴﺪﮔﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻚ ﺑﻮﺗﻪ ﻳﺎدداﺷﺖﺑﺮداری ﺷﺪ. 51 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﺑﺮﺗﺮ از ﻟﺤﺎظ ﺻﻔﺎت زودرﺳﻲ، ﭘﺮ ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ، وﺿﻌﻴﺖ ﺷﺎﺧﻪﺑﻨﺪی و ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺧﻄﻮط ﺷﺎﻫﺪ رﻗﻢ اوﻟﺘﺎن ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺎت رﺳﻴﺪﮔﻲ 10 ﻛﭙﺴﻮل اوﻟﻴﻪ ﺑﺎ رﺳﻴﺪﮔﻲ و ﺷﺮوع ﮔﻠﺪﻫﻲ ﺑﺎ رﺳﻴﺪﮔﻲ 10 ﻛﭙﺴﻮل اوﻟﻴﻪ و رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻮد. ﺗﺠﺰﻳﻪ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﺟﻬﺖ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪل در ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻚ ﺑﻮﺗﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮ واﺑﺴﺘﻪ و ﺑﻘﻴﻪ ﺻﻔﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ 4 ﺻﻔﺖ ﺗﻌﺪاد ﻛﭙﺴﻮل در ﺑﻮﺗﻪ، وزن ﻫﺰارداﻧﻪ، ﻃﻮل ﻛﭙﺴﻮل و ﻗﻄﺮ ﺳﺎﻗﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺛﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﻲداری ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﻚ ﺑﻮﺗﻪ داﺷﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻋﻠﻴﺖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻗﻄﺮ ﺳﺎﻗﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻌﺪاد ﻛﭙﺴﻮل در ﺑﻮﺗﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﺛﺮ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺜﺒﺖ را ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد داﻧﻪ ﺗﻚ ﺑﻮﺗﻪ داﺷﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ زودرﺳﻲ و ﭘﺮ ﻛﭙﺴﻮﻟﻲ در ﮔﺰﻳﻨﺶ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ از ﻧﺴﻠﻬﺎی در ﺣﺎل ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﺠﺪ ﺑﺮای دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺎﻻ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رﻗﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻐﺎن ﻣﻮﻓﻖ و ﻛﺎرآﻣﺪ ﺑﻮدﻧﺪ.
کلیدواژه ها