اثر تنش شوری آب آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای ارزن
پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: پانزدهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران
نویسندگان
1دانشجوی دوره دکتری زراعت بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
2دانشیار بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
چکیده
ﻜﻴﺪه
وﻗﻮع ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد در اﻳﺮان ﺳﺒﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﻛﺸﺎورزان از آبﻫﺎی ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺷﻮر ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮری آب آﺑﻴﺎری و ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﺟﺰای ﻋﻤﻠﻜﺮد ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ارزن در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻴﺮﺟﻨﺪ در ﺳﺎل 1395 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﻮری آب آﺑﻴﺎری در دو ﺳﻄﺢ (1/5 و 7/5 ds/m) ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ، ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ (ﺻﻔﺮ، 125 و 250 kg/ha)( ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻋﻲ و 4 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ارزن ارزن دم روﺑﺎﻫﻲ رﻗﻢ ﺑﺎﺳﺘﺎن، ارزن ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ رﻗﻢ ﭘﻴﺶآﻫﻨﮓ و دو ﻻﻳﻦ ارزن ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ A وB( ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻋﻲ ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ در ﻗﺎﻟﺐ آزﻣﺎﻳﺶ ﻛﺮتﻫﺎی دوﺑﺎر ﺧﺮد ﺷﺪه ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ 3 ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﻮری آب آﺑﻴﺎری ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺠﺰ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪ. ﺳﻄﺢ 250 kg/ha ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﮔﺮدﻳﺪ اﻣﺎ ﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﺻﻔﺎت اﺛﺮ ﻣﻌﻨﻲداری ﻧﺪاﺷﺖ. در ﺑﻴﻦ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ ارزن ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ (رﻗﻢ ﭘﻴﺶآﻫﻨﮓ) از ﺑﺮﺗﺮی ﻧﺴﺒﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺒﻮد رﺷﺪ ارزن ﺷﺪ اﻣﺎ ﻣﺼﺮف آن ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻛﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﺷﻮری ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ.
وﻗﻮع ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد در اﻳﺮان ﺳﺒﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﻛﺸﺎورزان از آبﻫﺎی ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺷﻮر ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﻳﻦ راﺳﺘﺎ ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮری آب آﺑﻴﺎری و ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد و اﺟﺰای ﻋﻤﻠﻜﺮد ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ارزن در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻴﺮﺟﻨﺪ در ﺳﺎل 1395 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﻮری آب آﺑﻴﺎری در دو ﺳﻄﺢ (1/5 و 7/5 ds/m) ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ، ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ (ﺻﻔﺮ، 125 و 250 kg/ha)( ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻋﻲ و 4 ژﻧﻮﺗﻴﭗ ارزن ارزن دم روﺑﺎﻫﻲ رﻗﻢ ﺑﺎﺳﺘﺎن، ارزن ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ رﻗﻢ ﭘﻴﺶآﻫﻨﮓ و دو ﻻﻳﻦ ارزن ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ A وB( ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻋﻲ ﻓﺮﻋﻲ ﻛﻪ در ﻗﺎﻟﺐ آزﻣﺎﻳﺶ ﻛﺮتﻫﺎی دوﺑﺎر ﺧﺮد ﺷﺪه ﺑﺎ ﻃﺮح ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻠﻮکﻫﺎی ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ 3 ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺷﻮری آب آﺑﻴﺎری ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺠﺰ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪ. ﺳﻄﺢ 250 kg/ha ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ ﮔﺮدﻳﺪ اﻣﺎ ﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﺻﻔﺎت اﺛﺮ ﻣﻌﻨﻲداری ﻧﺪاﺷﺖ. در ﺑﻴﻦ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ ارزن ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ (رﻗﻢ ﭘﻴﺶآﻫﻨﮓ) از ﺑﺮﺗﺮی ﻧﺴﺒﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺒﻮد رﺷﺪ ارزن ﺷﺪ اﻣﺎ ﻣﺼﺮف آن ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻛﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﺷﻮری ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ.
کلیدواژه ها